Categorie archieven: algemeen

Omdat een vereniging/club/gilde alleen kan blijven voortbestaan wanneer er leden zijn, is de PR-commissie op zoek gegaan naar een mogelijkheid om nieuwe leden te werven. In eerste instantie waren de pijlen gericht op het Fermentatie Festival in Ede, maar dit festival werd op het laatste moment afgeblazen. Er moest gezocht worden naar een goed alternatief. Deze is gevonden in het organiseren van een Open Brouwdag.

Hoewel men het officieel bij het maken van wijn en likeur niet over brouwen heeft, wordt dit in de volksmond meestal wel zo genoemd. Vandaar dat er in dit geval gekozen is voor de benaming Open Brouwdag en alle disciplines van het Edes Wijn en Bier Gilde vertegenwoordigd waren.

Wie De Kolk, de thuisbasis van het Gilde, binnenkwam, werd direct ontvangen door de geur van het bierbrouwproces. Er stonden vier brouwketels te dampen, elke brouwer had zijn eigen manier van brouwen. Er stond een brouwketel op gas, één op inductie, één in een weckpan en de vierde had een brouwapparaat. Ook de recepten verschilden van een sterke Bok en Imperial Baltic Porter tot een Blond en een Irish Red.

De wijnmakers hadden een vergistingsfles staan die stond te pruttelen en diverse leerboeken over het maken van wijn een druivenpers en andere benodigdheden uitgestald

De likeurmakers hadden zich voornamelijk toegelegd op uitleg over likeur bereiden.

Allen hadden eigen gemaakte wijn, bier en likeur mee om te kunnen laten proeven.

Hoewel het er in eerste instantie op leek dat de datum die geprikt was, niet de slimste was (op deze dag werden op de Ginkelse Heide parachutisten gedropt, een happening waar half Ede voor uit de stoel komt), werd de middag goedbezocht.

Terugkijkend op de dag is het mooi om te zien en horen, met hoeveel enthousiasme iedereen met de hobby bezig is.

Bierbrouwers
Tijdens de eerste gilde avond na de zomervakantie was wel duidelijk dat de bierbrouwers ook tijdens de vakantie hun hobby niet los konden laten. Vanuit alle windstreken van de wereld waren er bieren ingeleverd om de smaakervaring te delen. De kleuren en smaken van deze bieren liepen erg uiteen.

Er waren de meest bijzondere bieren ingeleverd, van een groen absint bier tot een paarse gloed in lavendelbier. Bij het ene biertje proefde je niet wat je zou verwachten, terwijl de ander de verwachting ver overschreed. De bijbehorende verhalen over de brouwerij of het ontstaan van het type bier waren zeker leerzaam, soms ook vermakelijk.

Wijnmakers
Alsof er geen vakantie geweest was, werd de draad meteen weer opgepakt. Er is gekozen voor verdieping in de hobby.

Dit keer stonden er flessen met een inhoud die leek op water, maar niets bleek minder waar. Omdat de smaakstoffen bitter, zoet, zuur en zout door het water waren gemengd, was de ene slok tongstrelend en gingen de smaakpapillen bij een andere direct in de weerstand.

Naast de tong werd ook de neus op de proef gesteld door ‘foute geuren’ in de wijn te leren herkennen.

Uiteraard waren er ook leden die eigen gemaakte wijn, of een vakantiewijn hadden meegenomen. Zodat er ook uitgebreid gesproken kon worden waarom er gekozen was om deze wijn mee te nemen.

Het Edes Wijn en Bier Gilde (EWBG) organiseert op zaterdag 16 september een open dag. Op deze dag is het mogelijk kennis te maken met hobbybrouwen, ook wel thuisbrouwen genoemd. Verschillende leden van het EWBG brouwen die dag diverse soorten bier en staan beschikbaar om vragen te beantwoorden.

U bent van harte welkom om even langs te komen en kijken hoe prachtige Edese bieren worden gebrouwen.

Voor meer informatie kan er contact opgenomen worden met het secretariaat:

secretaris@edeswijnenbiergilde.nl

Telefoon 0622544294

Volg ook onze facebook pagina: https://www.facebook.com/groups/2159850290891701

Elk jaar wordt een gildebarbecue georganiseerd. Deze werd op dezelfde dag gehouden als de excursie naar de Wageningse brouwerij werd gehouden. We konden terecht bij één van de gildeleden met een ruime tuin in Bennekom, slechts vier kilometer vanaf Wageningen. Verschillende leden hadden hun eigengemaakte wijn en/of gebrouwen bier mee genomen om te delen en te laten beoordelen door mede hobbyisten.

Enkele leden hadden voor een salade gezorgd, deze vond gretig aftrek. Anderen waren verantwoordelijk voor sausjes.  De activiteitencommissie food, hadden gezorgd voor de bakplaat en uiteraard voor hetgeen daarop moet. Er werd doorgefeest tot in de kleine uurtjes.

Namens het bestuur wil ik Geert-Jan en gezin hartelijk danken voor het beschikbaar stellen van de tuin.

Excursie bier

Dit jaar bleven in de Food Valley, te weten de Stadsbrouwerij in Wageningen. Bij aankomst van ondergetekende stond het grootste deel van de 16 bezoekers al voor de deur van de brouwerij. Bij binnenkomst kreeg iedereen een glas Engelandvaarder. Dit bier is gebrouwen als eerbetoon aan alle mannen en vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog richting Engeland reisden om zich daar aan te sluiten bij de geallieerde strijdkrachten.

In 2013 begonnen Stefan en Dennis als Brouwerij Wageningen, maar dit gaf verwarring, omdat in dezelfde stad ook de vier jaar oudere Brouwerij Onder de Linden gevestigd is. Om die verwarring de wereld uit te helpen liet het duo de naam in april 2017 veranderen in de huidige benaming.  “Al onze bieren worden in Wageningen gebrouwen, we  gebruiken in onze brouwerij & brewpub zoveel mogelijk Wageningse ingrediënten en zijn regelmatig op lokale marktjes te vinden met onze biertap of mobiele brouwinstallatie”.

Alle bieren worden gebrouwen met basismouten die afkomstig zijn van ‘Stichting De Wageningse Korenschoof’ uit, zoals de naam al aangeeft, Wageningen, en ‘Stichting Graangeluk’, uit het zes kilometer verderop gelegen Renkum. Het gerst wordt gemout door ‘Dingemans’ in het Belgische Stabroek. Voorheen kon men terecht  ‘Vloermouterij Masterveld’ in Winterswijk, maar deze is gestopt met mouten voor derden.

De ‘3 Granen Tripel’, die wij als tweede bier mochten proeven, is één van de bieren die in Winterswijk gemout is. Deze tripel is gebrouwen met gerst, rogge en spelt. Als laatste werd de Bunker Bright geproefd. Deze Gin Weizen werd gebrouwen op initiatief van een groep studenten. Je proeft er de smaken van IPA, Weizen en fruitbier.

Excursie wijn

In de oneven jaren wordt door de activiteitencommissie wijn een excursie georganiseerd. In de even jaren organiseren de activiteitencommissies bier en wijn een gezamenlijke activiteit. Dit jaar zouden we in de Food Valley, te weten Wijngaard ‘Aan de Breede Beek’ in Nijkerk, blijven.

Helaas was het aantal deelnemers dat zich opgegeven hadden, onvoldoende om de excursie door te laten gaan.

Tijdens de gildebijeenkomst van april zijn er voor de wijnmakers verschillende wijnen ingeleverd die door de keurmeesters van de Wijn Keurmeesters Groep (WKG) beoordeeld konden worden. Voornaamste doel was om ervoor zorgen dat de keurmeesters ‘hun tongen gelijk konden stemmen’, oftewel, dat elke keurmeester op dezelfde manier de wijnkeuring doen. Tijdens de gildeavond van mei werden deze wijnen kort besproken. Er waren wijnen te proeven uit het Duitse Rijnland-Pfaltz-gebied. Èn de themawijn werd besproken, voor dit jaar is dat perenwijn.

Gelijktijdig werd bij de bierbrouwers fruitbier als themabier besproken. Hierbij wordt de brouwer vrij gelaten om te kiezen voor het gewenste fruit. Onderwijl werd er een radler, maar dan op basis van grapefruit in plaats van citroen, een IPA en een baltic porter geproefd.

Als laatst kwam de voorbespreking van de likeur keuring aan bod. Voorheen werden de likeuren gekeurd door likeurkeurmeesters van de FAWBG, maar na opheffing van de FAWBG zijn er geen keurmeesters meer beschikbaar. Om die reden zullen de likeuren vanuit het Edes Wijn en Bier Gilde gekeurd worden. Dit betekent wel dat voorheen bij een gildekeuring vele verschillende likeuren ingeleverd konden worden, van bittere koffie- tot mierzoete honinglikeur en van kruidenbitter tot advocaat.

Voor dit jaar kunnen alleen citruslikeuren ingeleverd worden. Hierin is overigens ook een grote verscheidenheid te vinden, zie https://www.edeswijnenbiergilde.nl/recepten/ Onderwijl werd pomelolikeur geproefd.

Na het welkomstwoord en mededelingen vanuit het bestuur werd het gildelokaal in tweeën gedeeld. Voor de wijnmakers stond als eerste ‘Wijnmaker voor gevorderden’ op het programma. Dit werd verzorgd door Diny. Dit keer ging het over andere producten waar wijn van gemaakt kan worden dan de standaard druiven. Denk daarbij aan peterselie, winterwortel, vlierbloesem, appel, peer enz.  Als tweede stonden ‘geuren in de wijn’. Jannie had hiervoor een geurdoos meegenomen waarin de veel voorkomende fouten in de wijn opgeslagen zijn. Hierbij mag gedacht worden aan: azijn, bloemkool, kurk, lijm, paard, rotte appel, schimmel, ui, zeep, zwavel en rot ei (laatst genoemde stinkt net iets harder dan zwavel). Als laatste werden de wijnen geproefd die vorig jaar gemaakt werden tijdens de basiscursus wijnmaken. Dit deel nam Atie voor haar rekening.

Voor de bierbrouwers was Eiso in de boeken gedoken. Zijn lezing ging over brouwgranen en mouten. Wanneer men het over bier heeft denkt men meteen aan het Duitse Reinheitsgebot uit 1516. Volgens deze warenwet mag bier uitsluitend bestaan uit water, gerst, hop en gist.  Nu kan de mouterij al enorm veel doen met de gerst, waardoor de smaak en kleur van het bier bepaald wordt.  Maar de wereld van bier bestaat uit veel meer mogelijkheden.  Van oudsher werd bier gemaakt van hetgeen voor handen kwam. Zo staan de Aziaten nog bekend om hun rijst als voornaamste grondstof voor bier en de Zuid Amerikanen om hun mais. Steeds meer hobbybrouwers ontdekken de ruwe granen omdat deze meer zetmeel bevatten dan gemoute granen. Het meest gebruikte ruwe graan is tarwe in onder andere witbier. Maar ook ongemoute gerst, haver, spelt en rogge vieren hun comeback bij de hobby brouwers.

Voor deze gildeavond was een externe spreker uitgenodigd, te weten Oscar van Mastrigt van de Wageningen University & Research (WUR).

Oscar gaf een bloeiende lezing over fermentatie in de breedste zin. De eerlijkheid gebied dat er deze avond een stroom aan informatie werd gegeven dat velen, waaronder ikzelf, maar een deel heeft kunnen onthouden. Maar dit maakte de avond niet minder boeiend. Hij opende zijn lezing met de vraag: hoeveel procent van ons dagelijks eten is gefermenteerd? 10%, 20%, 25% of 30%. Het juiste antwoord is 30! Zaken waar je de gildeleden direct aan denken zijn uiteraard wijn, bier en brood. Maar waar je niet direct aan denkt zijn producten als yoghurt, kaas, augurken of olijven.

Na de introductie ging Oscar dieper in op zijn onderzoek, waar hij in 2018 op promoveerde, naar het versnellen in de productie van kaas, waarbij ook nog nieuwe smaken ontdekt werden. Met die wetenschap kan weer onderzoek gedaan worden naar veganistische kaas die een smaakbeleving heeft als de echte variant.

Tijdens de pauze werden de kazen aangesneden die gildeleden meegenomen hadden. Na de pauze werd ingegaan op het maken van alcoholvrij bier. Hiervoor worden twee soorten gist gebruikt, te weten een Zuid-Afrikaanse wijngist en gewone biergist. Een beetje in het kort komt het erop neer dat de Zuid-Afrikaanse gist weinig suikers omzet in alcohol, terwijl de gebruikelijke biergist dit wel doet, uiteraard is dit afhankelijk van de alcoholtolerantie van deze gist. De Zuid-Afrikaanse gist vermeerdert zich veel sneller dan de biergist, waardoor laatstgenoemde zich minder goed kan ontwikkelen en zodoende minder suikers omzetten in alcohol. De gebruikte Zuid-Afrikaanse gist is van origine een wijngist.

Aan de wijnmakers de uitdaging om te kijken of het hen lukt om een onderzoek te doen naar het maken van alcoholvrije wijn die nog lekker is ook. Wanneer één van de leden zich geroepen voelt om zich hiermee bezig te houden, kan een berichtje naar de secretaris gestuurd worden en wordt er gekeken of het mogelijk is om aan een stam van die Zuid-Afrikaanse wijngist gekomen kan worden.

Enkele leden van de activiteitencommissie hadden de tafels al klaar gezet voor de Algemene Leden Vergadering. Daarna was het tijd voor een kopje koffie. Terwijl de koffie ingeschonken werd, kwamen de eerste leden binnendruppelen. Er was voor cake gezorgd, welke tijdens de koffie of thee genuttigd kon worden. Daarna vertrok het gezelschap richting het gildelokaal.

Tot grote schrik van de ‘tafelzetters’ bleek de opkomst ver boven verwachting en moesten er stoelen bijgezet worden, maar dit bleek niet het enige wat nodig was, er moesten ook extra tafels de zaal ingedragen worden. Na dit oponthoud kon de voorzitter de vergadering openen.

Na de gebruikelijke formaliteiten werd de oproep gedaan voor de twaalf verschillende commissies, deze oproep kon rekenen op een geweldig gehoor. Alle commissies hebben voldoende vrijwilligers om de komende jaren vooruit te kunnen. Na vele jaren de functie algemeen bestuurslid ingevuld te hebben en inmiddels een nieuwe woning betrokken te hebben in Groningen, heeft Sven het stokje over gedragen aan Teunis Jan. Bij deze heet het bestuur Teunis Jan van harte welkom. Bij deze nogmaals hartelijk dank voor de vele jaren dat je je ingezet hebt voor onze mooie vereniging, Sven.

Na de vergadering was het tijd voor gezellige onderonsjes. Onderwijl werden de diploma’s wijnmaken en bierbrouwen uitgedeeld, gevolgd met het uitdelen van de certificaten en de medailles die vorig jaar gewonnen werden tijdens de gildewedstrijden wijnmaken, bierbrouwen en likeur bereiden. Het was sneller half elf dan verwacht en het leek een race tegen de klok om de zaal weer aan kant te krijgen. Iedereen wist dat die race niet gewonnen kon worden, want we horen eigenlijk al om tien uur te stoppen.

Kortom: dat een ALV niet altijd een saai praatje vanuit het bestuur en een braaf luisteren door de leden hoeft te zijn is, deze avond wel gebleken.

Na een nieuwjaarsgroet van de voorzitter ging de gildeavond van start. Op het programma van de wijnmakers stond een proeverij van vakantiewijn, de vraag welke onderwerpen er in de loop van het jaar besproken zullen worden uit het boek ‘Wijn maken voor de gevorderden’ en er werd een themawijn gekozen. De vakantiewijn was Kloosterwijn uit Duitsland. Tijdens het proeven werd door Bertus verteld over de wijngaard, waar de twee witte, één rosé en één rode wijn vandaan komen.

De taken wie welke lessen voor zijn/haar rekening neemt zijn verdeeld. Er is gekozen om de lessen uit te smeren over meerdere jaren, zodat er voldoende aandacht besteed kan worden per hoofdstuk. Dit jaar zullen er nog twee avonden besteed worden aan het boek voor de gevorderde wijnmaker. Als themawijn is er gekozen voor perenwijn. Er is afgesproken dat de wijn voor minimaal 85% uit peren moet bestaan, voor de rest is men vrij om een eigen keuze te maken v.w.b. soort(en) peer, soort gist, of men peren of sap als hoofdbestanddeel gaat gebruiken etc..

Op het programma van de bierbrouwers stond oorspronkelijk het proeven van het bier dat tijdens de gezamenlijke brouwdag in september 2022 gebrouwen was. Maar door een brouwfout tijdens het koelen, waardoor een melkzuurbacterie zich te goed had gedaan aan de wort wat leidde tot een uiterst zuur bier, kon dit niet doorgaan. Tijdens een bezoek van Niels aan een plaatselijke slijterij is gebleken dat de verschillen tussen Porter en Stout moeilijk te definiëren zijn, hetgeen een mooie opstap was om Porter versus Stout als avondthema uit te werken.

Om het kort te houden:
Zeelui, schippers en dokwerkers hadden in de achttiende eeuw, buiten het zorgdragen voor vervoer van goederen naar verre bestemmingen, een gezamenlijke voorliefde voor een goed glas bier. De Londense rederij stond voor de keus om tegemoet te komen aan die vraag, maar zonder het grote risico te lopen dat het personeel dronken van de loopplank de plomp in zou gaan. Nu was het alcoholpercentage in die tijd niet bizar hoog, maar veel potten bier met weinig alcohol heeft hetzelfde effect als weinig potten met veel alcohol. Een bier dat goed vult met een sterke smaak en tevens een hoge voedingswaarde was dan ook één van de beste oplossingen. Daarmee was het Porter bier geboren. Dankzij de gestegen populariteit ging een groot aantal brouwerijen zich toeleggen op dit biertype. Door zich van de concurrent te onderscheiden verschenen er vele varianten. Hier en daar waagde een brouwer het om het alcoholpercentage te verhogen. Dit kreeg de naam ‘zware Porter’ oftewel ‘stout Porter’, dat later gewoonweg Stout werd genoemd. Na de Tweede Wereldoorlog verdween de Porter uit het landschap, alleen de Ierse brouwer Guinness had het in de brouwketels staan. Wat wel gebrouwen werd is Stout.

Inmiddels staat er ook weer bier onder de naam Porter in de winkelschappen. Maar de verschillen zijn niet helemaal duidelijk. Waar Porter van oorsprong weinig alcohol bevat en Stout juist veel kan het nu ook andersom voor komen. Om maar een voorbeeld te geven: de Banana Foster Porter heeft een alcohol percentage van maar liefst 13,2% terwijl de Dry Stout van Guinness niet boven de 4,2% uitkomt.

Na de lezing werden er wat eigen gebrouwen bieren geproefd en ervaringen besproken die hobbybrouwers als vrijwilliger hebben opgedaan in professionele brouwerijen.