Het Edes Wijn en Bier Gilde vierde op 13 oktober haar 30-jarig bestaan. Naar voorbeeld van het Oktoberfest werden er door de leden verschillende Duitse bieren en Duitse wijnen meegebracht, tevens werden er traditionele hapjes, zoals Pretzels en Flammkuchen, meegebracht.

Terugblik

In juni 1992 verruilde Rob Biesta zijn woonplaats Den Haag met Ede. In zijn vorige woonplaats was hij actief binnen het ‘Haags Wijn- en Biergilde’, en het verbaasde hem dat Ede nog niet zo’n vereniging had. Op15 oktober 1992 organiseerde hij een dia-avond in de Rietkampen. Daar hield hij twintig mensen aan over, die maar wat graag hun kennis wilden delen en daarmee gelijktijdig hun eigen kennis vergroten. Op 19 november tekende hij de oprichtingsakte van het Edes Wijn en Bier Gilde, bij de notaris. De vereniging telt op dit moment 45 leden.

Feest

Zo’n twintig leden waren op de feestavond aanwezig. Er werden gezellige gesprekken gevoerd die, uiteraard, voornamelijk over het maken van wijn, brouwen van bier en bereiden van likeur gingen.

De avond verliep zo leuk en gezellig, dat de beheerder van De Kolk vriendelijk kwam verzoeken om ‘er maar eens over te denken om naar huis te gaan’. Geschrokken werd er naar de klok gekeken en die gaf aan dat die al gestaagd richting de half elf was gegaan.

Wanneer het EWBG haar 35-jarig bestaan viert, weet de activiteitencommissie in ieder geval hoe een geslaagde avond georganiseerd moet worden.

De vakantie zit er voor velen weer op. Dit betekent dat het gilde-seizoen weer begonnen is.

Normaal komen de wijnmakers en bierbrouwers op dezelfde avond bij elkaar, maar dit keer was er een gescheiden programma.

De wijnmakers kwamen op de vaste donderdagavond naar ‘ons clubhuis’ De Kolk, terwijl de bierbrouwers op zaterdag bij distilleerderij De Tok bij elkaar kwamen.

Wijnmakers (8 september)

Diny, één van onze wijnkeurmeesters, hield een lezing over PH waardes. Omdat we in de gelukkige positie verkeren dat er nieuwe leden in de zaal zaten, begon de lezing met een beknopte wijncursus. Waarin de PH an passant passeerde.

Voor de nieuwe leden borden vol informatie, en voor de wat ‘oudere garde’ een opfrisser.

De lezing werd afgesloten met een demonstratie over het gebruik van de PH meter, waarbij een ouder type en een nieuw type werd gebruikt.

Vervolgens nam Mireille het woord over om een presentatie te geven over diverse Engelse ciders. Hiermee werd voorkomen dat het, letterlijk, een droge avond werd.

Bierbrouwers (10 september)

Op het programma stond gezamenlijk bierbrouwen. Er wordt op deze dag een grote batch bier gebrouwen, welke onder de deelnemers wordt verdeeld. Het fermenteren wordt thuis gedaan en later in het seizoen worden de bieren van elkaar geproefd. Doel is om de onderlinge verschillen te ervaren.

Dit jaar is het gericht op de invloed van de manier van fermenteren:

• Het vergistingsvat

Van 1.000 tot 30 liter rvs-vergistingtank

Kunststof emmer of fermentasaurus

• Temperatuur

In een klimaatkast

In de huis- of vergistingskamer

Carl, van distilleerderij De Tok, was zo vriendelijk om zijn installatie beschikbaar te stellen. Zo ontstond een collaboration blond bier.

Net als bij de wijnmakers konden we rekenen op een groep nieuwe leden. Om die reden gaf Eiso een presentatie over het proces van het brouwen en het recept.

Carl zette vervolgens de schrootmachine aan en dat was het startsein voor de brouwdag.

Per slot is de theorie leuk, maar we kwamen juist bij elkaar om te doen en te ervaren.

Aankomende vrijdag gaat voor zes gildeleden de brouwcursus van start, daarin wordt door Rinus en Niels dieper ingegaan op de theorie.

Na het schroten werden om de beurt de emmers mout uitgestort in het voorverwarmde water en ging het brouwproces in.

Terwijl de brouwers druk in de weer waren bij de 900 liter brouwketel, groepjes met elkaar stonden te discussiëren over het brouwen, uitleg werd gegeven over het gilde enz. enz. stond Gerda in een brouwpan te roeren.

Nee, zij maakte niet haar eigen bier, maar gebruikte de 30 literpan om soep voor alle deelnemers te maken. In de oven werden de door haar gemaakte Turkse broden nog even afgebakken. Er werd namelijk tussen het brouwen door gezamenlijk geluncht.

Na vijf uur brouwen kon de wort gekoeld en verdeeld worden, waarop men om de beurt moe maar voldaan richting huis vertrok. Een enkeling bleef nog achter om te helpen bij het schoonmaken en opruimen.

Al met al een gezellige dag. In januari zullen we ontdekken welke uitspraak zich doet gelden;

“Ieder voor zich is een druppel, samen zijn we een oceaan” of  “Een slecht samenwerkende groep, is een slagveld van ego’s”.

Zaterdagochtend 11 juni kwamen rond kwart over tien uur op verschillende plaatsen in Ede, Veenendaal en Rhenen groepjes mensen bij elkaar. Het was duidelijk dat er een soort ‘schoolreisje-spanning’ hing. Voorbijgangers vroegen zich verbaast af wat deze groep te wachten stond, iets wat ook de ‘verzamelaars’ zich afvroegen. Met verschillende voertuigen gingen de groepjes naar Kerk-Avezaath, voor een bezoek aan het 7-jarig Wijndomein Auansati.

Na een welkomstwoord van de eigenaren Jan Everts en Karin Eizema begon de wandeling door hun wijngaard. Veel wetenswaardigheden en anekdotes passeerden de revue. De rondleiding was zo ingericht dat er voor de doorgewinterde wijnmaker nieuwe feitjes besproken werden, maar ook voor de beginnende bierbrouwer was alles begrijpelijk en interessant. Er werd afgesloten met het proeven van vier verschillende wijnen uit deze Betuwse wijngaard. Gerda en Mireille, die de organisatie van het gezamenlijke uitje van het Edes Wijn en Bier Gilde op zich hadden genomen, hadden een goed gevulde dag. Dit betekende op naar de volgende stop.

Via slingerweggetjes door de Betuwe en een stuk over de dijk van de Waal, kwamen we bij de 19-jarige stokerij Lubberhuizen in Varik. De beloofde inleiding in de schaduw van een oude paardenkastanje verliep iets anders dan voorgesteld. Niet dat we dat iemand kwalijk konden nemen. De enorme boom was namelijk tijdens de laatste storm omgewaaid en had in zijn val een stuk van het monumentale pand gesloopt. Omdat de temperatuur in de volle zon opliep, werd verkoeling gezocht in de stokerij. Tijdens de rondleiding werden de stokerij, de kelder met eiken vaten en het proeflokaal bezocht. Voor wie wilde, was er gelegenheid om de oude kerktoren te beklimmen, welke speciaal voor ons geopend was.

Naast de feitjes hoe alcohol gestookt wordt, na het stoken moet rusten en het alcoholpercentage na het stoken op drinksterkte gebracht wordt, hoorden we dat de stokerij in de voormalige brandweerkazerne gevestigd is en de opslagkelder onder het pand in 1810, ten tijde van Napoleon, bewoond werd door veerman Hannes van Deutekom. Ook hoorden we dat het proeflokaal voorheen een éénmansschooltje was, waar de bovenmeester boven woonde. Uiteraard werd ook hier geproefd. Verschillende Eau de Vie’s streelden de tong. Eau de Vie (letterlijk ‘levenswater’) is een verzamelnaam voor sterke dranken, ook wel ‘sigarenalcohol’ genoemd. De meest bekende zijn cognac, whisky, rum en wodka. Terwijl er uitleg gegeven werd, stond de stookketel aan, waardoor we de gelegenheid kregen ook meteen te zien en ruiken wat er verteld werd.

Gelukkig was er rekening gehouden met het feit dat dit bezoek uit kon lopen, anders waren we nooit op tijd op het volgende adres geweest. De smalle weggetjes kronkelden tussen de boomgaarden door, uiteraard zagen velen van ons het pondje net vertrekken bij aankomst bij de steiger. “Gaan we het nog halen om op tijd bij het volgende adres te komen?” vroegen verschillende chauffeurs zich af. Maar uiteraard waren de meesten dik op tijd bij het volgende adres in Wijk bij Duurstede, namelijk Stadsbrouwerij en proeflokaal De Dikke. Deze relatief jonge brouwerij brouwt sinds 2015 ambachtelijke bieren, die gebaseerd zijn op een recept uit 1495. De brouwerij wordt gerund door enthousiaste vrijwilligers, waaronder één van onze eigen gildeleden.

Onze gids vertelde in de buitentuin over de biergeschiedenis van Wijk bij Duurstede. In de brouwerij werd uitgelegd hoe het brouwproces verloopt, zodat het ook voor de leden die wijn maken leerzaam was. Ook hier mocht geproefd worden, we kregen 4 verschillende biertypen met uitleg en daarnaast knabbeltjes die allemaal gemaakt waren in Wijk bij Duurstede. Het was overigens voor De Dikke een soort van vuurdoop, omdat het voor het eerst was dat zo’n grote groep de brouwerij bezocht. Was het omdat de groep zo groot was, of omdat we dieper in gingen op het brouwen? Feit was in ieder geval dat wij ook hier iets uitliepen. Gerda maakte zich al zorgen of we op de volgende locatie nog wel welkom zouden zijn. Maar ze werd tijdens een telefoongesprek met de manager gerustgesteld.

Het laatste adres wat op het programma stond was barbecuerestaurant De Heuvelrug in Leersum. Terwijl de gerechten op het knapperende vuur lag te garen, werd er gelachen en gepraat. De onderwerpen liepen erg uiteen, waar het ene groepje de dag evalueerde, hadden anderen het over het maken van wijn, brouwen van bier en gewoon over de dagelijkse bezigheden. Om tien uur was het tijd om richting huis te gaan.

Op zaterdag 21 mei 2022 was de prijsuitreiking van de jaarlijkse nationale wijn-, bier- en likeurkeuring van de FAWBG. De prijsuitreiking was samen met een bijzondere ledenvergadering en werd gehouden in Veenendaal. Er waren veel leden van het EWBG aanwezig. Jasper van Schaik ging kon zijn geluk niet op toen de prijzen van de likeuren werden uitgereikt. Jasper wist maar liefst drie prijzen in de wacht te slepen en dat waren ook nog eens de eerste drie prijzen. Een zeer bijzondere prestatie waarmee we Jasper hartelijk feliciteren. De winnende likeuren van Jasper waren de 3^e prijs een muntlikeur met 81 punten, de 2^e prijs een droplikeur met 87 punten en de 1^e prijs een koffielikeur met maar liefst 93 punten.

Omdat een groot deel van de leden op vakantie was en er dit keer activiteiten waren voor de wijn en bier apart van elkaar, waren de groepjes klein. Dat weerhield niemand ervan om wel volop te genieten van de gildeavond. Bij de wijnkant werd ‘Wijn van de Otterlose wijngaard’ besproken. Bij de bierkant was dat ‘Bewaren en opkweken van gist’.

Wijn:
In de afgelopen twee jaar heeft een groep van het gilde in één van de Nederlandse wijngaarden het onderhoud gedaan. Als wederdienst mochten de vrijwilligers allen de oogst mee naar huis nemen. In 2019 telde Nederland zo’n slordige 170 wijngaarden met een gezamenlijke oppervlakte van ruim 320 hectare. De wijngaarden zijn vooral te vinden in Limburg en Gelderland. De wijn die in 2020 werd geoogst en verwerkt, werd tijdens deze gildeavond geproefd. Over het algemeen werd deze wijn objectief niet gezien als ‘toppertjes’, maar dat komt ook omdat men wijnen uit de traditionele wijnlanden als referentie gebruiken. Na het besef dat het hier niet om professioneel gemaakte wijn gaat en dan ook nog eens met Nederlandse druiven, waarbij de wijn uit een commerciële Nederlandse wijngaard in herinnering werd geroepen, was de mening subjectiever. “In vergelijking met de wijn die twee maanden geleden mee werd genomen is deze helemaal zo slecht nog niet” klonk het. De vragen waren voornamelijk gericht op hoe het onderhoud van zo’n wijngaard was, hoeveel tijd erin gestoken was en hoe de druiven geselecteerd waren om in aanmerking te mogen komen om in de fles te mogen belanden.

Bier:
Eiso zou deze avond eigenlijk leiden, maar omdat hij griep kreeg was Peter bereid om een presentatie die hij eerder gemaakt had uit de kast te trekken. De avond ging over het bewaren van verse gist en het opkweken daarvan. “Levende gist levert beter bier op dan gedroogde gistcellen” was de eerste boodschap. Na het hevelen bewaar je de slurrie, dit is de gist en zijn andere stoffen die in het vergistingsvat naar de bodem gezakt zijn. Dit was je, zodat de levende gist over blijft. Die kun je invriezen door de gistcellen een beschermlaagje van glycerine, zodat de cel niet stuk vriest, je verdeelt de gist in kleine porties. Een dag voordat je gaat brouwen laat je het buisje met de gist ontdooien en kweek je op in een Grote erlenmeyer die op een magneetroerder staat. Door in eerste instantie een klein beetje wort aan de gistcellen toe te voegen en later te verdubbelen en vervolgens nog eens te verdubbelen heeft de gist voldoende tijd om zich te vermeerderen tot een gewenste hoeveelheid. Tijdens de presentatie werd bier geproefd die ruim over de verkoopdatum was. Hieruit kon geconcludeerd worden dat de smaak van blond bier veel sneller vervlakken dan donker bier.

Gilden zijn van oorsprong opgericht om ‘het vak’ te leren. Bij het Edes Wijn en Bier Gilde (EWBG) gaat het om het brouwen van bier (maar ook over het maken van wijn of bereiden van likeur). Het EWBG heeft inmiddels dertig jaar ervaring met het geven van cursussen over bierbrouwen, waarbij telkens nieuwe aanpassingen zijn gedaan.

Bij deze nodigen wij je uit om deel te nemen aan deze cursus, welke bestaat uit 5 theorieavonden en 1 praktijkdag. De startdatum van de brouwcursus is 16 september.

De aandacht voor het zelf brouwen van ambachtelijk bier is de laatste jaren sterk toegenomen en er zijn vele websites waarop beschreven staat hoe je zelf bier kunt brouwen. Toch zijn wij ervan overtuigd dat een ambacht in de praktijk aangeleerd hoort te worden, waarbij je ook gelegenheid hebt om verhelderende vragen te stellen.

Tijdens de theorielessen leggen de docenten van het EWBG de basisprincipes van het hygiënisch werken, het proces van het brouwen, kennis van de ingrediënten en het gebruik van brouwapparatuur uit. Tevens zul je leren om je eigen vaardigheden te monitoren wat tot doel heeft je brouwsel gaandeweg te optimaliseren.

Tijdens de praktijkdag sta je zelf achter de pannen en brouw je jouw eerste eigen bier. De cursus wordt op 25 november afgesloten met het bottelen van het eigen gebrouwen bier. Tijdens de cursus wordt er gebruik gemaakt van het leerboek “Maak van water bier”. Dit leerboek dient samen met een startset door de cursist te worden aangeschaft.

Na afloop van de cursus heb je de basisvaardigheden van het brouwen onder de knie en heb je 10 liter zelfgebrouwen bier in huis. Naast het volgen van de cursus ben je voor 1 jaar automatisch lid van het EWBG. Tijdens de maandelijkse bijeenkomsten van het gilde kun je altijd vragen stellen aan je mede-gildeleden, je biertjes laten proeven/keuren door je mede-gildeleden en/of door een professionele bierkeurmeester. De kosten van de cursus bedragen € 100,=. Dit is inclusief de ingrediënten die nodig zijn tijdens de praktijkdag en tien liter eigengebrouwen bier wat mee naar huis gaat.

Data cursusavonden en praktijkdag:
Vrijdag 16 september
Vrijdag 30 september
Vrijdag 7 oktober
Vrijdag 21 oktober
Zaterdag 5 november praktijkdag (brouwen)
Vrijdag 25 november bottelen

Voor aanmelden of vragen kun je terecht bij de secretaris van het EWBG. Aanmelden voor 15 augustus 2022 via secretaris@edeswijnenbiergilde.nl of bel met 06 225 44 294.

Vriendelijke groet,

Cursusleiders bierbrouwen EWBG

Het thema van deze avond was “Kennismaken met likeur” en voor zowel de wijnmakers als de bierbrouwers.
Om zeven uur begonnen twee bestuursleden met de hoognodige opruiming van de gildekast. Hierbij kwamen zij toastjes tegen met een uiterste houdbaarheidsdatum 2020, dat mag bestempeld worden als ‘de erfenis van Covid’. Zij werden al snel geholpen door gildeleden die vijf minuten later aan waren gekomen.
Onderwijl werden de beamer aangesloten, likeurflessen uitgestald en glazen op de tafels gezet.
Gelukkig konden we terecht in ons eigen gilde lokaal, want de opkomst was als vanouds en niemand wilde net zo opgepropt zitten als de vorige keer, toen we vanwege een dubbele boeking van de zaal waar we altijd gebruik van maken onverwachts in een andere zaal terecht kwamen.

Terwijl er een Power Point presentatie gegeven werd over het maken van likeur, gingen de flessen likeur rond. Daarvan waren drie home made en was er één een commerciële likeur. Deze laatste is gemaakt met door de producent zelfgestookte alcohol, opvallend was dat deze alcohol als ‘slecht’ ervaren werd.
Tussen de presentatie door werden vragen gesteld en aanvullingen gegeven vanuit eigen ervaring.

Tegen het einde van de avond werden mededelingen gedaan over:
– het gilde uitje wat op zaterdag 11 juni zal plaatsvinden. Er is een bezoek aan een wijndomein, een stokerij en BBQ-restaurant besproken. Er is ook contact opgenomen met een brouwerij, maar daarvan is nog niet bekend of we er terecht kunnen.
– het Rotzooi Fermentatiefestival op 3 juli. Het EWBG heeft een kraam gehuurd van 9:00 tot 20:00 uur. Vanuit deze kraam gaan we informatie over het gilde verstrekken en hopelijk ook nieuwe leden werven. Omdat we de kraam 11 uur tot onze beschikking hebben zijn we nog wel op zoek naar meer vrijwilligers die een helpende hand toe kunnen/willen steken en materiaal om de kraam in te richten. Opgeven en ideeën kunnen doorgegeven worden aan de secretaris (secretaris@edeswijnenbiergilde.nl), via de app van het EWBG en telefonisch 0622544294.

Op deze gezamelijke avond maken we kennis met het maken van likeur.

De basis begrippen worden dan behandeld en geproefd.

Donderdag 10 maart 2022 thema: Rijstwijn en rijstbier
Om kwart voor zeven waren de eerste bestuursleden al aanwezig, om de boel klaar te zetten.
Door een foutje bij De Kolk was ons gildelokaal aan een andere club verhuurd en kregen we een andere ruimte toegewezen.
Na alles te hebben klaargezet en de eerste leden binnen kwamen druppelen, bleek dat we een grotere ruimte nodig hadden.
Met vereende krachten werden de spullen verhuisd en opgesteld. Nog voor half acht bleek dat deze ruimte eigenlijk ook niet toerijkend was, maar een alternatief was er niet.
Na nog weer stoelen erbij gezet te hebben kon de presentatie beginnen.
Voor het eerst sinds jaren was er gekozen voor een gezamenlijk basis recept om zowel Rijst wijn als Rijst bier te kunnen maken.

Om rijst de gelegenheid te geven haar enzymen om te zetten in suikers was er in dit geval voor gekozen dat mout deze klus voor ons uit moest voeren. Dit bereik je door te maischen.
Verschillende wijnmakers weten niet wat maischen is, daarom werd hier eerst even aandacht aan besteed. Hier is niet te diep op ingegaan, want alleen aan dit deel van bierbrouwen kun je al een avond vullen.
Na het maisch proces wordt de keus gemaakt of het eindproduct wijn of bier moet worden. Voor het maken van wijn moet je de most af laten koelen, fruit en gist toevoegen en daarna gaat het de gistfles in. Voor het brouwen van bier ga je vanaf dit moment het kookproces in, waarbij de hop toegevoegd wordt. Aan het einde van het proces wordt de wort geforceerd gekoeld en gaat de gisttank in.

Tijdens de presentatie gingen twee verschillende flessen met rijstwijn rond, een Chinese en een Japanse. Geen van beide kon rekenen op veel enthousiasme.
Na dit onderdeel was er tijd voor een stukje kokoscake, gebakken door één van de gildeleden.

Vervolgens was het tijd voor de prijsuitreiking van de gildekampioenschappen die vorig jaar november hadden plaatsgevonden. Tijdens de uitreiking van de certificaten en medailles gingen er twee soorten rijstbier rond. De eerste was een pils en de tweede een Witbier. Ook hierover was men weinig enthousiast, maar ze kregen iets meer waardering dan de wijn.

Volgende maand staat ‘kennis maken met likeur’ op het programma. Ook dit zal een gezamenlijke avond worden, en hopelijk nu wel in ons eigen gildelokaal.

Op 22 februari 2022 is de ALV gehouden, Helaas is vanwege de Covid-19 regels deze weer online gehouden.
Helaas was de secretaris Gerda en ons bestuurslid Sven afwezig door Covid-19/ privé problemen.
Over de penningmeester zullen we het maar niet hebben!!
Na de verplichte nummers als mededelingen, ingekomen stukken, notulen en terugblik 2021 van onze voorzitter, zijn de financiële verslagen van 2021 voorbij gekomen.
Gelukkig was het resultaat zeer gunstig (Covid-19 voordeel).
De kas commissie gaf het bestuur decharge t.a.v. het gevoerde financiële beleid.
De benoemingen van het bestuur Hadden een voorspoedig verloop.

We hebben een nieuwe voorzitter, n.l. Niels Mellema en een nieuw algemeen bestuurslid ter vervanging van Bertus, n.l. Vera Roelofs, beiden gefeliciteerd met jullie benoeming.

We bedanken de voorzitter Rinus en bestuurslid Bertus voor hun inspanningen van de afgelopen jaren.

Het voordeel van een online vergadering is de tijdsduur, deze is namelijk ongeveer de helft van de normale tijdsduur, als nadeel mag zeker wel vermeld worden dat we de drankjes en hapjes erg misten.

,